Cewnikowanie pęcherza moczowego – zasady i uprawnienia pielęgniarek
Cewnikowanie pęcherza moczowego to istotna umiejętność pielęgniarska. Jest często wykorzystywana w pracy na oddziałach internistycznych, zabiegowych oraz ratunkowych. Na jednym dyżurze pielęgniarka może przeprowadzić ten zabieg u wielu pacjentów. Jednak pojawia się pytanie – czy pielęgniarka może zakładać cewnik także mężczyznom?
Przepisy dotyczące uprawnień pielęgniarek do cewnikowania mężczyzn
Aktualne przepisy określają, jakie uprawnienia mają pielęgniarki w tym zakresie:
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. pozwala pielęgniarkom i położnym na samodzielne wykonywanie procedur zapobiegawczych i diagnostycznych bez zlecenia lekarskiego. Pielęgniarka posiadająca umiejętność cewnikowania mężczyzn może więc wykonywać tę procedurę bez konieczności uzyskiwania zgody lekarza. (Link do dokumentu)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 listopada 2019 r. obejmuje zadania pielęgniarki w podstawowej opiece zdrowotnej, ale nie wprowadza ograniczeń co do płci pacjenta. Pielęgniarka może więc wykonać zabieg zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. (Link do dokumentu)
Szkolenie i przygotowanie zawodowe
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. wskazuje, że absolwent studiów licencjackich w kierunku pielęgniarstwa zdobywa umiejętności zakładania i usuwania cewników. Przepisy te nie zawierają rozróżnienia co do płci pacjenta, co oznacza, że te same zasady dotyczą zarówno mężczyzn, jak i kobiet. (Link do dokumentu)
Aktualizacja wiedzy – co z pielęgniarkami po dawnych programach nauczania?
Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej nakłada na osoby wykonujące ten zawód obowiązek stałego aktualizowania wiedzy. Jeśli dana pielęgniarka ukończyła szkołę w okresie, kiedy cewnikowanie mężczyzn nie było częścią programu, powinna uzupełnić kwalifikacje poprzez szkolenia zawodowe (art. 61 ust. 1).
Co zrobić, jeśli brakuje umiejętności?
Jeżeli pielęgniarka nie czuje się kompetentna w wykonywaniu zabiegu, może odmówić jego wykonania. Zgodnie z ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 174, poz. 1039 z późn. zm., art. 12 ust. 2), pielęgniarka ma prawo odmówić wykonania procedury, jeśli jest ona sprzeczna z jej kwalifikacjami lub sumieniem, pod warunkiem uzasadnienia swojej decyzji pisemnie przełożonemu lub osobie zlecającej. Powinna również uzupełnić swoją wiedzę w ramach wewnętrznego szkolenia, co obejmuje szczegóły i przeciwwskazania dotyczące cewnikowania mężczyzn.
Sprawdź też:
Aktualizacja umiejętności zawodowych pielęgniarek
Prawa i obowiązki pielęgniarek
